ભારતમાં એવા ઘણા મંદિરો છે કે જ્યાં તમે જતા હશો. આપણા દેશમાં એવા ઘણા મંદિરો છે, જે પોતાની સુંદરતા અને અનોખી માન્યતાઓ માટે પ્રખ્યાત છે. ભારતનું આવું જ એક અનોખું મંદિર જે આંધ્ર પ્રદેશના અનંતપુરમાં આવેલું છે. લેપાક્ષી નામના આ પ્રસિદ્ધ મંદિર સાથે જોડાયેલી રસપ્રદ વાત એ છે કે આ મંદિરનો એક સ્તંભ હવામાં ઝૂલે છે. વૈજ્ઞાનિકો પણ આ સ્તંભના રહસ્યને સમજી શક્યા નથી. આવો અમે તમને આ મંદિરમાં હવામાં લટકતા સ્તંભ વિશે જણાવીએ.
લેપાક્ષી મંદિર ‘હેંગિંગ પિલર ટેમ્પલ’ ના નામથી પણ પ્રખ્યાત છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે મંદિરમાં કુલ 70 સ્તંભો છે જેમાંથી એક સ્તંભ જમીન સાથે જોડાયેલો નથી. આ થાંભલો હવામાં લટકેલો છે. અહીં આવનાર દરેક વ્યક્તિ તે ચેક કરવા માટે થાંભલાની નીચે કપડું મૂકીને ચોક્કસથી જુએ છે. લેપાક્ષી મંદિરને આકાશ સ્તંભ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ થાંભલો જમીનથી અડધો ઇંચ ઊંચો છે.
1924 માં હેમિલ્ટન નામના એક બ્રિટીશ એન્જિનિયરે આ રહસ્ય શોધવા માટે આ સ્તંભ ખસેડવાનો પ્રયાસ કર્યો. આ કરતી વખતે એક સાથે 10 થાંભલાઓ ખસવા લાગ્યા. જેથી આખું માળખું તૂટી જશે એવા ડરથી તેણે તરત જ તેનો પ્રયાસ અટકાવ્યો. પાછળથી ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ એ ઝીણવટભરી તપાસ કરી અને સાબિત કર્યું કે સ્તંભનું બાંધકામ ભૂલથી નથી થયું, પરંતુ તે સમયના બિલ્ડરોની પ્રતિભાને સાબિત કરવા માટે જાણી જોઈને કરવામાં આવ્યું છે.
લેપાક્ષી દક્ષિણ આંધ્ર પ્રદેશના અનંતપુર જિલ્લાનું એક નાનકડું ગામ છે. મહત્વની વાત એ છે કે આ ગામ સાથે એક રસપ્રદ વાર્તા પણ જોડાયેલી છે. દંતકથાઓ અનુસાર આ એ ગામ છે જ્યાં હિન્દુ મહાકાવ્ય રામાયણમાં રાવણ દ્વારા પરાજિત થયા બાદ પક્ષી જટાયુ પડી ગયું હતું. અને જ્યારે ભગવાન રામે આ પક્ષીને જોયું ત્યારે તેમણે કહ્યું, લે પક્ષી જેનો તેલુગુ ભાષામાં અર્થ થાય છે ઉદય પક્ષી.
આમ ગામનું નામ લેપાક્ષી પડ્યું. લેપાક્ષી સદીઓથી સાંસ્કૃતિક, ઐતિહાસિક અને પુરાતત્વીય રીતે મહત્વપૂર્ણ છે. વીરભદ્ર મંદિર અથવા લેપાક્ષી મંદિર 1530 માં બે ભાઈઓ વિરુપન્ના નાયક અને વિરન્ના દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. જેઓ દક્ષિણ ભારતમાં પ્રખ્યાત વિજયનગર સામ્રાજ્યના શાસક રાજા અચ્યુતરાયના શાસન દરમિયાન ઉચ્ચ હોદ્દા પર હતા.
આ મંદિરના મુખ્ય દેવતા વીરભદ્ર છે. જે હિંદુ દેવતા શિવનું બીજું ઉગ્ર સ્વરૂપ છે. મુખ્ય મંદિરમાં ત્રણ વિભાગો છે, એસેમ્બલી હોલ, એન્ટેચમ્બર અને આંતરિક ગર્ભગૃહ. દરેક વિભાગમાં તમને ભીંતચિત્રો, શિલ્પો અને ચિત્રો જોવા મળશે. એવું માનવામાં આવે છે કે મંદિરના સ્તંભની નીચેથી કોઈ વસ્તુ બહાર કાઢવાથી ઘરમાં સુખ સમૃદ્ધિ આવે છે.
મંદિરથી માત્ર 200 મીટરના અંતરે તમે પથ્થરના બ્લોકમાં એક વિશાળ નંદીની મૂર્તિ જોઈ શકો છો. આ વિશાળ માળખું 27 ફૂટ લાંબું અને 15 ફૂટ ઊંચું છે અને તે વિશ્વની સૌથી મોટી કોતરેલી આખલાની પ્રતિમા છે. બળદ પરની કોતરણી અને ડિઝાઇન એટલી સુંદર છે કે એવું લાગે છે કે તેને મશીન વિના બનાવવું શક્ય ન હતું. આજે પણ આર્કિટેક્ટ્સ તેની ડિઝાઇનિંગ જોઈને આશ્ચર્યચકિત છે.
અહીં અધૂરો લગ્ન મંડપ પણ આવેલો છે. થોડે આગળ જતાં મંદિર પરિસરમાં અધૂરો લગ્નમંડપ અથવા કલ્યાણ મંડપ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ હોલ શિવ અને પાર્વતીના લગ્નની ઉજવણી માટે બનાવવામાં આવ્યો હતો. આ હોલ જોયા પછી બધાના મનમાં સવાલ થાય છે કે તેને જાણી જોઈને કેમ અધૂરો છોડી દેવામાં આવ્યો.
તો ચાલો તમને આના વિષે જણાવી દઈએ. એવું કહેવાય છે કે સર્જક વિરુપન્નાના પુત્ર અંધ હતા. એકવાર તેણે મંદિર બનાવવાનું શરૂ કર્યું તો તેના પુત્રનો અંધત્વ ચમત્કારિક રીતે ઠીક થઈ ગયો. પરંતુ અન્ય દરબારીઓને ઈર્ષ્યા થઈ અને રાજાને ફરિયાદ કરી કે તે તેના પુત્રની સારવાર માટે રાજ્યના નાણાંનો ઉપયોગ કરે છે.
ગુસ્સે થઈને રાજાએ તેના માણસોને વિરુપન્નાને અંધ કરવાનો આદેશ આપ્યો. અધૂરા લગ્ન મંડપની દિવાલો પરના લાલ હોલ તેની આંખોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અને તે ઘટના પછી કોઈ આ મંડપ પૂર્ણ કરી શક્યું ન હતું. લોકો આ વિશે જાણીને ખુબ જ આશ્ચર્યચકિત છે.
